Od publikacji I raportu benchmarkingowego minęło już jedenaście lat (2009), nastąpiły zmiany strukturalne i własnościowe, a przede wszystkim wzrosła liczba rozproszonych, w tym odnawialnych, źródeł energii, pojawiają się zasobniki energii, zaczyna rozwijać się transport elektryczny, powstają lokalne obszary bilansowania (klastry). Wyróżnione czynniki zmieniają w znaczącym stopniu warunki dostawy energii elektrycznej. Ten stan wymaga podjęcia pilnych działań w obszarze monitorowania sieci, zmiany warunków przyłączenia odbiorników/źródeł energii, modernizacji sieci, zmiany rozporządzeń do Prawa Energetycznego, uruchomienia mechanizmów regulacyjnych stymulujących poprawę jakości napięcia i skutecznie zwiększających powszechność instalowania rozproszonych źródeł energii bez szkody dla systemu elektroenergetycznego. Dodatkowym czynnikiem są regulacje europejskie wymuszające powszechność stosowania w systemie odbiorników/źródeł zaburzających, przy równocześnie rosnących wymaganiach w zakresie jakości obsługi odbiorców.
Aby działania operatorów sieciowych były bardziej efektywne, a tworzona legislacja państwowa przynosiła zamierzone skutki, niezbędne jest zinwentaryzowanie stanu istniejącego, udzielenie odpowiedzi na pytania:
- jaka jest relacja pomiędzy jakością dostawy energii w Polsce i w innych krajach europejskich?
- Jaka zmiana nastąpiła podczas ostatniej dekady, czy osiągnięto pożądany kierunek poprawy jakości zasilania?
Zespół ds. techninicznych SKER opracował II Krajowy Raport Benchmarkingowy, z którego treścią można zapoznać się tutaj.
Zadania zespołu
Utworzenie akredytowanych laboratoriów
Liczba prosumenckich instalacji fotowoltaicznych (PV) podwaja się w każdym roku kalendarzowym, co sygnalizują operatorzy sieciowi. Ten trend zapewne wzrośnie w najbliższym czasie jako efekt stosowania różnych zachęt, także finansowych, i szerokiej promocji tego źródła energii. Towarzyszy temu rosnące negatywne oddziaływanie na system elektroenergetyczny i problemy techniczne, z którymi coraz częściej konfrontowani są operatorzy sieciowi. Dodatkowym czynnikiem utrudniającym sytuację jest obecność na polskim rynku układów energoelektronicznych sprzęgających sieć zasilającą z panelami PV, których jakość budzi uzasadnione wątpliwości. Istnieje więc pilna potrzeba opracowania testów do badania przekształtników i powołania do życia akredytowanego laboratorium, uprawnionego do oceny tego produktu. W tym celu w ramach projektu zostaną podjęte prace nad uzyskaniem w Polskim Centrum Akredytacji akredytacji dla trzech laboratoriów: ds. wzorcowania rejestratorów i mierników wskaźników jakości zasilania; ds. badań polowych jakości zasilania; ds. badania odporności i emisyjności elektromagnetycznej odbiorników i źródeł energii elektrycznej.
Studia podyplomowe pt. Rozproszone źródła i magazyny energii – klastry energii
Studia będą adresowane do osób, które zajmują się różnymi formami lokalnego zarządzania energią – podejmują decyzje w sprawie jej zakupu, wytwarzania, bilansowania, planowania i inwestowania w rozwój systemów energetycznych itp. W szczególności dotyczy to pracowników samorządów odpowiedzialnych za opracowywanie i realizację strategii rozwoju energetycznego, koordynatorów klastrów i spółdzielni energetycznych. Studia przeznaczone będą także dla pracowników przedsiębiorstw elektroenergetyki zawodowej (zarówno działów technicznych, jak i obsługi klientów), przedsiębiorstw elektroinstalacyjnych, odbiorców energii elektrycznej z sektora przemysłu i usług, producentów sprzętu oraz pracowników działów marketingowych firm oferujących na rynku sprzęt elektrotechniczny, energoelektroniczny, elektroniczny oraz informatyczny przeznaczony dla sektora energetycznego. Analiza współpracy rozproszonych źródeł energii z siecią zasilającą W pierwszym etapie prac przeprowadzona zostanie analiza porównawcza różnych warunków technicznych przyłączania rozproszonych źródeł energii obowiązujących w poszczególnych krajach w Europie i świecie. Przeprowadzone zostaną pomiary w warunkach rzeczywistych sieci zasilających, badające różne aspekty współpracy rozproszonych źródeł energii, a także badania skuteczności działania urządzeń służących poprawie warunków zasilania.
Warstwa teleinformatyczna do zarządzania klastrami
Niestety obecnie nie istnieje oprogramowanie oferujące zestaw narzędzi teleinformatycznych dla klastrów, który można by uznać za uniwersalny, dopasowany do potrzeb większości odbiorców. Na rynku istnieje co prawda wiele dedykowanych aplikacji do zarządzania klastrami, które jednak nie gwarantują wymiany informacji pomiędzy integrowanymi urządzeniami (odbiorami i źródłami energii, urządzeniami pomiarowo-sterującymi itp.). Oferowane systemy są w wielu przypadkach aplikacjami zamkniętymi, przystosowanymi do obsługi określonych typów urządzeń, a zatem niekompatybilnymi z urządzeniami innych dostawców i systemami nadrzędnymi. Brakuje standardów dla komunikacji zarówno urządzeń w ramach klastra, jak i komunikacji z systemami informatycznymi operatorów energetycznych oraz innych instytucji, które współpracują z klastrami. Problemy te powinny być rozwiązywane poprzez określenie podstawowych wymagań funkcjonalnych, które powinny zawierać aplikacje przeznaczone do zarządzania klastrami, a jednocześnie standaryzację protokołów pozwalających na komunikację aplikacji i urządzeń w ramach klastrów oraz pomiędzy klastrami i interesariuszami zewnętrznymi (np. operatorami), oraz sformułowanie rekomendacji dotyczących mediów transmisji danych.
Skład zespołu
1. Zbigniew Hanzelka, Akademia Górniczo-Hutnicza – koordynator zespołu
2. Marek Kisiel-Dorohinicki, Akademia Górniczo-Hutnicza – z-ca koordynatora zespołu
3. Paweł Balawender, CBRiTP
4. Andrzej Bień, Akademia Górniczo-Hutnicza
5. Dominik Bocheński, Atende Software
6. Andrzej Jurkiewicz, eGIE Sp. z o.o. Opole
7. Janusz Kahl, South Poland Cleantech Cluster
8. Leszek Kasperski, Enea Serwis sp. z o.o.
9. Wojciech Kordel, PEC w Końskich sp. z o.o.
10. Andrzej Korpol, Tauron Dystrybucja S.A.
11. Paweł Kwasnowski, Akademia Górniczo-Hutnicza
12. Robert Masiąg, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji
13. Grzegorz Marciniak, ENEA Operator
14. Szczepan Moskwa, Akademia Górniczo-Hutnicza
15. Maciej Mróz, TAURON Dystrybucja S.A.
16. Tomasz Papaj, COPA-DATA
17. Ryszard Pawełek, Politechnika Łódzka
18. Jacek Piekarski, Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Elektronowej
19. Stanisław Serwatka, PGE Dystrybucja
20. Krzysztof Woźny, CBRiTP/AGH
Lista członków zespołu technicznego jest otwarta. Wszystkich zainteresowanych współpracą w obszarze określonym nazwą zespołu zapraszamy do współpracy.
