Nagranie i zdjęcia z sesji    Relacje z pozostałych sesji
 

I Kongres Energetyki Rozproszonej odbył się w dniach 25–26 września 2023 r. w obiektach Akademii Górniczo Hutniczej im. St. Staszica w Krakowie. Zapraszamy do zapoznania się z relacją tekstową oraz nagraniem z dyskusji poświęconej realizacji transformacji energetycznej w samorządach. Panel "Energetyka w samorządach - lokalne inicjatywy" odbył się w ramach pierwszej z sesji równoległych (9A), wieńczących debaty VI Forum Energetyki Rozproszonej.

Drugi panel sesji 9A był poświęcony potrzebom samorządów w procesie realizacji transformacji energetycznej. Wstęp wygłosił Marek Zimakowski, Wójt Gminy Przywidz, który podzielił się swoim doświadczeniem z wdrażania innowacji energetycznych na poziomie samorządu. Na przykładzie stawiania projektów solarnych oraz termomodernizacji obiektów gminnych opowiedział o podstawowych trudnościach i wyzwaniach, z którymi musiał mierzyć się jego samorząd – głównie o kwestiach finansowych i społecznych. Jego zdaniem dla sukcesu tych przedsięwzięć szczególną rolę odegrały postawa lokalnego lidera oraz zaistnienie pozytywnych przykładów w okolicy. 

fot. Mateusz Wójtów

W dyskusji panelowej omawiano różne przypadki projektów realizowanych w samorządach poszczególnych miast oraz ich potrzeby w dziedzinie energetyki odnawialnej.

Henryk Borczyk opowiadał o doświadczeniach inwestycyjnych z perspektywy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (41 gmin z województwa śląskiego) – jedynego ustawowo uregulowanego tego typu podmiotu w Polsce. Aktywność Metropolii na rzecz TE wyrażała się m.in. w przyjmowaniu regulacji, opracowywaniu narzędzi (kalkulatory) i podejmowaniu inwestycji wspierających rozwój OZE. Realizowany jest również pilotażowy program związany 
ze społecznościami energetycznymi (wytypowano 2 klastry i 1 spółdzielnię), który ma służyć walce z ubóstwem energetycznym. Działania podmiotu mają na celu osiągnięcie samowystarczalności energetycznej.

Pouczające było wystąpienie Tomasza Bońdosa, który opowiadał o tym, w jaki sposób Miasto Bydgoszcz już osiągnęło samowystarczalność energetyczną. Na ten sukces złożyło się wiele czynników, tj. pomyślne przejście przez transformację ustrojowo-          -gospodarczą, zakładanie własnych spółek czy konsekwentne pokrywanie dachów budynków publicznych fotowoltaiką. Dyrektor Zespołu ds. Zarządzania Energią potwierdził słowa Grzegorza Marciniaka, że współpraca miasta z operatorem nie jest problemem. Prawdziwy kłopot leży jego zdaniem w wadliwej legislacji, która nie pozwala na dalszy rozwój samowystarczalności. 

Zbigniew Gieleciak prezes Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej w Tychach opowiadał o miejskiej historii wykorzystania biogazowni działającej na oczyszczalni ścieków. Ten przykład pokazuje, że efektywna gospodarka odpadami oraz  produkcja energii z biogazu przynoszą korzyści dla mieszkańców, takie jak obniżenie cen biletów komunikacji miejskiej. Problemem, na który zwrócił uwagę, jest fakt, że niewiele biogazowni pracuje w trybie wyspowym, co oznacza, że przestają pracować, kiedy system elektroenergetyczny jest wyłączany.

Przedstawiciel Krakowskiego Holdingu Komunalnego, Krzysztof Kuczmański, narzekał na niestabilność prawa, która sprawia, że założenia projektowe szybko się dezaktualizują i planowane inwestycje mogą w krótkim czasie stać się obciążeniem dla gminy. Jego zdaniem podstawową wartością powinno być bezpieczeństwo rozumiane jako zapewnienie ciągłości dostaw, a to wyklucza bazowanie wyłącznie na źródłach odnawialnych, czego w kolejnych rozporządzeniach oczekuje np. Unia Europejska. 

Sławomir Łazarski wskazywał na potencjał biogazu rolniczego i korzyści z funkcjonowania biogazowni w Polsce. Jednocześnie zwrócił uwagę na trudności wynikające z przepisów prawnych w zakresie biogazowni. Jego zdaniem wyzwaniem jest także współpraca z samorządami i społecznościami lokalnymi, które nierzadko są niechętne wobec biogazowni. 

Józef Neterowicz podzielił się doświadczeniami transformacji energetycznej w Szwecji, gdzie po rewolucji energetycznej na Dalekim Wschodzie był świadkiem zmian w podejściu Szwedów do produkcji i dystrybucji energii. Obecnie biogaz czy biometan są tam wykorzystywane m.in. do zasilania transportu publicznego. Dyskutanci podkreślali znaczenie edukacji i inwestycji mieszkańców w energetykę odnawialną. Zaangażowanie to jest trudne ze względu na przepisy prawne, jednak możliwe do zorganizowania, np. pod postacią społeczności energetycznych. Wnioski z dyskusji wskazują na potrzebę modernizacji infrastruktury energetycznej, promocji OZE, dostosowania prawa, walki z ubóstwem energetycznym oraz większego zaangażowania społeczności lokalnych w proces transformacji energetycznej. Ważne jest również utworzenie zielonych certyfikatów dla produkcji ciepła.