Nagranie i zdjęcia z sesji Relacje z pozostałych sesji
I Kongres Energetyki Rozproszonej odbył się w dniach 25–26 września 2023 r. w obiektach Akademii Górniczo Hutniczej im. St. Staszica w Krakowie. Zapraszamy do lektury relacji z sesji 4 wydarzenia zatytułowanej "Jak rozwijać energetykę rozproszoną? – rekomendacje branży ".
Sesji 4 patronowało Obserwatorium Transformacji Energetycznej. Wstęp do obrad wygłosił Łukasz Lach, kierownik B+R wspomnianego projektu, który przedstawił potencjał i efekty ekonomiczne rozwoju energetyki rozproszonej. Jak duży zwrot do polskiej gospodarki mógłby nastąpić, gdyby ER rozwijała się w pełnym tempie? Na to pytanie odpowie OTE powołane w ramach konsorcjum stworzonego przez AGH, Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz NCBJ. Następnie moderujący dyskusję Sławomir Kopeć z Akademii Górniczo-Hutniczej zadał ogólne pytanie o to, jak branże reprezentowane przez panelistów mogą przyczynić się do sukcesu TE oraz jakie korzyści mogą odnieść z tego odbiorcy końcowi.
fot. Mateusz Wójtów
Barbara Adamska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii, podkreślała potrzebę szybkich inwestycji w magazyny energii – urządzenia oparte na różnych technologiach, o różnej wielkości i różnym zastosowaniu. Zwróciła uwagę, że pozwalają one osiągnąć synergię między ciepłownictwem, elektroenergetyką a elektryfikacją transportu. Przy ich użyciu można zbudować ważny dla systemu podstawowy zasób bilansująco-regulujący. Zdaniem Piotra Czopka, dyrektora w Polskim Stowarzyszeniu Energetyki Wiatrowej, powinniśmy skoncentrować się na tym, żeby TE została przeprowadzona jak najszybciej. Aby przyspieszyć transformację, potrzebne jest podejście nieszablonowe i niekonwencjonalne. Jego zdaniem należy szybko zainwestować w OZE jak najwięcej środków. W tym procesie kluczowy jest sprawny permitting inwestycyjny poprzez zniesienie barier formalnych i usprawnienie administracji. Tomasz Drzał, dyrektor zarządzający Krajowej Izby Klastrów Energii i OZE – instytucji, która łączy wszystkie technologie – uznał, że technologicznie jesteśmy gotowi na TE, problem leży natomiast w braku decyzyjności i w oporze energetyki konwencjonalnej. Zaapelował, by wszystkie środowiska związane z ER stworzyły wspólny front i wywierały nacisk na energetykę konwencjonalną. Według Magdaleny Dudek, przedstawicielki Małopolskiej Regionalnej Grupy ds. Technologii Wodorowych, technologie wodorowe mogą znaleźć zastosowanie w każdej branży ER, a Małopolska posiada duży potencjał lokalny do rozwoju gospodarki wodorowej. Warunkiem jest ścisła współpraca między między administracją, biznesem a nauką. Krzysztof Heller z Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji stwierdził, że poza urządzeniami do wytwarzania i magazynowania energii, istotnym elementem rozwoju ER jest cyfryzacja i opomiarowanie sieci. W odniesieniu do poprzednich głosów przyznał że rozwój i inwestycje są ważne, ale trzeba przeprowadzać je mądrze, żeby nie zmarnować szansy. W związku z powszechnym stosowaniem liczników oraz urządzeń pomiarowych Heller podniósł kwestię bezpieczeństwa. Zauważył, że wszelkie dane transmitowanie cyfrowo są narażone na nieuprawnione wykorzystanie. Zasugerował, że aby się przed tym uchronić, należy wprowadzić dodatkowe elementy certyfikacji i badania wszelkich urządzeń, a w szczególności liczników. W kontekście rozwoju ER Henryk Kaliś, prezes zarządu Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii, podkreślił dwie kwestie: konieczność likwidacji barier inwestycyjnych (np. wobec wiatraków) oraz budowanie świadomości społecznej. Z kolei Paweł Lachman, prezes zarządu Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła PORT PC, wspomniał o zapytaniu wystosowanym przez przedstawicieli środowiska do premiera Morawieckiego w sprawie unijnych ram pomocy publicznej, które pozwolą wdrożyć produkcję technologii Net-Zero. Odpowiedź nie satysfakcjonowała nadawców listu, a niedługo potem pojawiła się ustawa, przy opracowywaniu której sygnatariusze pisma nie zostali poproszeni o konsultacje. W rezultacie nowe prawo pomija interes polskich producentów, co – w opinii prelegenta – jest sytuacją skandaliczną. Lachman zaapelował do obecnych na sali przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju i Technologii, by doprowadzili do rewizji projektu i obniżenia progu wejścia, tak by wspierać polski kapitał. Ewa Malicka, prezeska Towarzystwa Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych, zauważyła, że małe elektrownie wodne to najstabilniejsze wśród bezemisyjnych odnawialnych źródeł energii, dzięki czemu mogą bilansować te mniej stabilne (wiatr, fotowoltaika), a ich obecność w systemie elektroenergetycznym umożliwia rozbudowę innych technologii OZE. Bogdan Pilch, dyrektor generalny w Izbie Gospodarczej Energetyki i Ochrony Środowiska, wymienił trzy najistotniejsze cele rozwoju ER: poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju, ochronę środowiska oraz konkurencyjność cen energii, która wzmacnia konkurencyjność całej gospodarki i zwiększa udział polskiego przemysłu w tym sektorze. Reprezentowany przez niego IGEOS obecnie wspiera głównie rozwój „zielonego wodoru” i biogazu. Pilch uznał, że dla postępu transformacji energetycznej najistotniejsze są w tej chwili nowe regulacje i towarzyszące im deregulacje systemu energetycznego. Bogusław Regulski, wiceprezes zarządu Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, podkreślił rolę ciepłownictwa jako nieodzownego elementu całej gospodarki energetycznej w procesie transformacji energetycznej – w jego opinii jedno bez drugiego nie może istnieć. Anna Sowizdżał z Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego opisywała specyfikę geotermii jako energii wnętrza ziemi, która jest niezależna od warunków pogodowych. Podkreśliła, że w Polsce występują głównie zasoby geotermalne niskotemperaturowe, które znajdują zastosowanie raczej w ciepłownictwie niż elektroenergetyce, to także zasoby które mogą zostać wykorzystane do chłodzenia. Prezes Stowarzyszenia Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych, Janusz Starościk, uznał, że rozwój ER powinien opierać się na 3 filarach, takich jak: synergia (pomiędzy technologiami, ale też między energią elektryczną a ciepłem), decentralizacja oraz dywersyfikacja (lokalne źródła energii i ciepła wymagają różnych technologii i paliw). W związku z tym ważne jest tworzenie układów hybrydowych ze wsparciem stabilizującego źródła rozproszonego. Jego zdaniem rywalizacja między technologiami ma swoje źródło w błędnym postrzeganiu instrumentów wsparcia – dotowanie zakupów zamiast wspierania działań badawczo-rozwojowych nie jest motywujące dla dostawców. Koncentracja na tym, by technologie były tańsze, zdaniem Starościka spowoduje szybki rozwój ER. Artur Zawisza, prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego, podkreślał konieczność modernizacji i rewitalizacji sieci oraz proponowanie adekwatnych systemów wsparcia. Przyznał, że ważne jest budowanie świadomości i edukacji społecznej, i pochwalił cenną w tym kontekście decyzję Ministerstwa Edukacji i Nauki o powołaniu branżowych centrów umiejętności.
fot. Mateusz Wójtów
Na koniec Sławomir Kopeć przedstawił dokument opracowany wspólnie z prelegentami pt. “Energetyka rozproszona dla przyszłości Polski”. Główną myślą stanowiska jest stwierdzenie, że Polska potrzebuje stabilnego rozwijania energetyki rozproszonej, która powinna być jednym z głównych elementów transformacji energetycznej kraju. Zdaniem autorów istotna jest całościowa i spójna polityka państwa. Należy przyjąć i utrzymywać trwałe kierunki wspierania rozwoju energetyki rozproszonej. Pismo zawiera listę rozwiązań legislacyjnych i regulacyjnych dotyczących współpracy ER z operatorami, upraszczania procedur administracyjnych, tworzenia środowisk testowych (np. poprzez piaskownice regulacyjne), uregulowania zasad zaopatrzenia w ciepło i łączenia sektorów. Jako istotne aspekty rozwoju ER wskazano: bezpieczeństwo cyfrowe, systemowe podejście do przygotowywania kadr, edukację społeczeństwa, potrzebę wsparcia systemów prorozwojowych, budowanie potencjału polskich producentów i usługodawców. Sygnatariusze powołali zespół koordynacyjny ds. energetyki rozproszonej, który będzie moderował współpracę, monitorował rozwój ER oraz wydawał periodyczne rekomendacje. Obsługa administracyjna komitetu zostaje powierzona AGH w Krakowie. Pełna treść stanowiska została opublikowana na stronie https://www.energetyka-rozproszona.pl/artykuly/wspolne-stanowisko-organizacji-rozwijajacych-energetyke-rozproszona/.