Połowa całej energii zużywanej w UE przeznaczona jest na ogrzewanie i chłodzenie. W przypadku odbiorców indywidualnych zapotrzebowanie na energię potrzebną do utrzymania ciepła przewyższa zapotrzebowanie na energię elektryczną. W Danii około dwie trzecie energii wykorzystywanej w ciepłownictwie pochodzi z energii odnawialnej i ciepła odpadowego. Efektywne wykorzystanie ciepła odpadowego i nadwyżek ciepła pochodzącego z przedsiębiorstw na rzecz obywateli oraz zwiększanie udziału energii z OZE staje się także kierunkiem polskiego ciepłownictwa. Ciepłownia Przyszłości oraz Elektrociepłownia Przyszłości to flagowe projekty rozwijane przez NCBIR. A o tym jak wymagająca jest to dynamiczniejszych działań branża świadczy m.in. ostatni raport prezesa URE – Energetyka cieplna w liczbach – 2022.
Kluczowa element – różnorodność źródeł ciepła
Dobrze zaprojektowane i odpowiednio uregulowane sieci ciepłownicze mogą wykorzystywać nadwyżki wytwarzanej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych i ciepła odpadowego z przemysłu, jeszcze bardziej zmniejszając zapotrzebowanie na gaz ziemny oraz mogą ustabilizować ceny energii dla konsumentów. Dania jest tego idealnym przykładem, rozwija lokalne sieci ciepłownicze czyniąc je opłacalnymi, energooszczędnymi a zarazem przyjaznymi środowisku.
Duńska sieć ciepłownicza rozciąga się obecnie na długości ponad 60 000 km a wciąż pojawiają się zapowiedzi jej dalszej rozbudowy. Choćby niedawno ogłoszony plan rozbudowy sieci ciepłowniczej przez firmę zajmującą się przetwarzaniem odpadów w energię, Vestforbrændingen, gwarantując możliwość usług dla kolejnych 39 000 nowych mieszkańców.
Warto wspomnieć, że również pomysł z wykorzystyniem ciepła odpadowego to nie żadna innowacja, od początku lat 90-tych duński Aalborg Portland dostarcza część ciepła odpadowego z pieców do produkcji cementu do miejskiej sieci ciepłowniczej. Długoterminowa umowa pomiędzy Aalborg Portland a przedsiębiorstwem ciepłowniczym zapewnia dostawy ciepła po konkurencyjnej cenie.
Obecnie 98% Kopenhagi i około 64% wszystkich duńskich domów mieszkalnych jest podłączonych do sieci ciepłowniczej w celu ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody użytkowej. Jak wskazują Duńczycy wykorzystanie energii cieplnej i elektrycznej z elektrociepłowni do wytwarzania ciepła i energii elektrycznej zapewnia znacznie wyższą efektywność energetyczną w porównaniu do metod produkcji oddzielających obie metody. Elektrociepłownia może osiągnąć poziom efektywności energetycznej na poziomie 85-90%, co przekłada się na oszczędność paliwa na poziomie około 30% w porównaniu z oddzielnymi instalacjami do produkcji ciepła i energii elektrycznej.
Sieć ciepłownicza nie tylko zapewnia Danii solidne i niezawodne dostawy ciepła, ale w znacznym stopniu wspiera utrzymanie zrównoważonego sektora energetycznego i realizację jej długoterminowych celów energetycznych.
Ciepłownia i Elektrociepłownia Przyszłości
O zasadności i potencjale elektrociepłowni w nowym wydaniu mówił także, podczas I Kongresu Energetyki Rozproszonej, Maciej Martyniuk, kierownik Sekcji Strategii z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Podał przykład dwóch projektów realizowanych przez NCBiR – Ciepłowni Przyszłości w Lidzbarku Warmińskim i Elektrociepłowni Przyszłości w Sokołowie.
O efektach pracy Ciepłowni Przyszłości Euros Energy HC Plant w Lidzbarku przekonamy się w najbliższym czasie. Przez okres od grudnia 2023 do kwietnia 2025 praca demonstratora będzie monitorowana oraz ewaluowana. W koncepcji lidzbarska ciepłownia ma maksymalnie wykorzystywać lokalne dostępne odnawialne źródła energii zapewniając niemal całkowitą dekarbonizację gwarantując osiągnięcie neutralności klimatycznej.Instalacja ma zapewnić 90% OZE w bilansie i temperaturę zasilania na poziomie 80⁰C, spełniając z nawiązką wymagania stawiane współcześnie modernizowanym systemom ciepłowniczym. Więcej szczegółów na stronie projektu: https://cieplowniaprzyszlosci.pl/
Z kolei w drugim wspomnianym przez przedstawiciela NCBiR pionierskim projekcie- Elektrociepłownia Przyszłości w Sokołowie udział OZE ma przekroczyć 95%. Elektrociepłownia w Sokołowie Podlaskim będzie zasilana energią wytworzoną w układzie silników kogeneracyjnych (CHP), pomp ciepła oraz kotła biogazowego. Paliwem dla kotła ma być biogaz pochodzenia rolniczego, następnym etapem będzie tworzenie dodatkowego biometanu z odpadów przemysłowych i komunalnych. Inteligentny system elektrociepłowniczy, bazujący na modelu gospodarki obiegu zamkniętego, już w pierwszej fazie eksploatacji będzie obejmował aż 40% ciepła systemowego tj. ogrzewanie mieszkań i innych powierzchni użytkowych w mieście oraz dostarczanie ciepłej wody użytkowej, a docelowo – całość tego systemu w Sokołowie Podlaskim.
Z realizacji tych przedsięwzięć mogą zostać wyciągnięte pouczające wnioski dla innych inwestycji. W sytuacji, gdy niebawem czeka nas eksplozja cen energii elektrycznej, należy podejmować wszelkie działania, które pomogą znaleźć oszczędności. Mamy już gotowe technologie, nie ma na co czekać – zachęcał Maciej Martyniuk podczas I KER.
Pozostając w branży ciepłowniczej warto zapoznać się z najnowszym raportem Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki ENERGETYKA CIEPLNA W LICZBACH - 2022 , który szczegółowo dokumentuje oraz podsumowuje burzliwy rok 2022 w polskim ciepłownictwie.
Źródło:
Zdjęcie:
cieplowniaprzyszlosci.pl/
