Zaczęło obowiązywać rozporządzenie Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczące wdrożenia infrastruktury paliw alternatywnych (Alternative Fuels Infrastructure Regulation - AFIR), które nakłada na państwa członkowskie konkretne wymagania w zakresie zapewnienia odpowiedniej infrastruktury do ładowania pojazdów elektrycznych oraz tankowania wodorem. Obecnie na sieci dróg szybkiego ruchu w Polsce istnieje 91 stacji ładowania ulokowanych na 87 MOP – są to stacje ładowania dla pojazdów osobowych. Na żadnym z MOP nie ma obecnie ładowarek dedykowanych dla pojazdów ciężarowych oraz stacji do tankowania wodorem. Przypominamy o wymaganiach AFIR oraz planach Ministerstwa Klimatu i Środowiska dostosowania polskiej infrastruktury.
Rozporządzenie Rady i Parlamentu Europejskiego
Zgodnie z wymaganiami AFIR na sieci bazowej Transeuropejskiej Sieci Transportowej do 2030 roku mają powstać stacje ładowania o mocach 4200 kW, zaś do 2035 roku na sieci kompleksowej stacje o mocach 2100 kW. Rozmieszczenie infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych wzdłuż strategicznych autostrad i dróg ekspresowych pozwala na budowanie stacji ładowania samochodów niekoniecznie przy samej drodze. Stacje mogą być ulokowane w odległości do 3 km od najbliższego zjazdu.
Rozmieszczenie polskiej infrastruktury zgodnie z AFIR
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przy współpracy Ministerstwa Infrastruktury, GDDKiA, Operatorów Sieci Dystrybucyjnych, Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych oraz innych zainteresowanych podmiotów, z końcem 2023 r. zaproponowało 166 lokalizacji stacji ładowania oraz stacje tankowania wodoru rozlokowane przy 37 węzłach miejskich. Propozycja rozmieszczenia infrastruktury ładowania uwzględnia pojazdy osobowe, lekkie samochody dostawcze (LDV) oraz pojazdy ciężarowe. W planach stacje ładowania samochodów elektrycznych o dużej mocy co 60 km, a dla ciężarówek co 120 km.
Zgodnie z opracowaniem MKiŚ:
Jeśli chodzi o wodór, to zgodnie z AFIR, do końca 2030 roku w każdym węźle miejskim powinna zostać oddane do użytku co najmniej jedna ogólnodostępna stacja tankowania wodoru. MKIŚ wytypowało 37 lokalizacji, w których takie stacje powinny zostać uruchomione. Maksymalna odległość pomiędzy nimi nie powinna przekroczyć 200 km.
Stacje dla ciężarówek realne do 2030?
Rynek paliw alternatywnych jest dopiero na etapie rozwoju. Flota ciężarówek elektrycznych przemierzających Polskę jest znikoma, stąd operatorzy stacji paliw konwencjonalnych, póki co nie są zainteresowani poniesieniem kosztów budowy i utrzymania infrastruktury o mocach przynajmniej zbliżonych do wymagań AFIR. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad prowadzi przetargi na dzierżawę i budowę MOP o funkcji komercyjnej, obejmujących budowę stacji paliw, obiektów gastronomicznych oraz stacji ładowania pojazdów elektrycznych spełniających wymagania AFIR. Jednak od 2022 roku udało się wydzierżawić jedynie 14 takich lokalizacji, na kilkadziesiąt postępowań przetargowych.
Jak wskazuje GDDKiA nie ma ona możliwości samodzielnego budowania infrastruktury paliw alternatywnych w ramach posiadanych kompetencji. Obecnie GDDKiA prowadzi postępowania przetargowe na dzierżawę terenu pod budowę takiej infrastruktury przez podmioty zewnętrzne. Dlatego w pierwszej kolejności skupiono się na lokalizacjach, które zostały ujęte w mapie MKiŚ.
Stan obecnej infrastruktury
W Polsce na sieci dróg szybkiego ruchu znajduje się obecnie 91 stacji ładowania ulokowanych na 87 MOP – są to stacje ładowania dla pojazdów osobowych. Jedynie w ośmiu lokalizacjach znajdują się ultraszybkie stacje ładowania o mocy 350 kW. Na A1 (Malankowo Wschód, Malankowo Zachód, Olsze Wschód, Olsze Zachód), dwóch przy A2 (Niesułków i Nowostawy), oraz dwóch przy A4 (Rzędziwojowice i Młyński Staw). Na żadnym z MOP nie ma obecnie ładowarek dedykowanych dla pojazdów ciężarowych oraz stacji do tankowania wodorem.
Źródło: www.gov.pl/web/gddkia
Zdjęcie: Canva