14 lutego 2024 10:36 - Polska, Świat
Efektywność energetyczna, integracja sektorowa i zielone źródła energii – Dolny Śląsk bierze przykład z duńskiego Sonderborg

Możemy przeprowadzić ekologiczną transformację za niższą cenę, jeśli najpierw skupimy się na efektywności energetycznej, to przesłanie opisujące działalność duńskiej inicjatywy – ProjectZero, która do roku 2029 ma uczynić region Sonderborg neutralnym klimatycznie. To właśnie z przedstawicielami tej duńskiej inicjatywy publiczno-prywatnej Instytut Rozwoju Terytorialnego, reprezentujący Dolny Śląsk, podpisał porozumienie. Ma ono usprawnić współpracę obu stron aby polski region mógł czerpać z doświadczenia Duńczyków i wcielić w życie przepis ProjectZero na efektywną dekarbonizację systemu ciepłowniczego.

 

Sieć ciepłownicza musi być całkowicie neutralna pod względem emisji CO2

W Warszawie, podczas niedawnej wizyty króla Danii Fryderyka X, podpisano duńsko-polskie porozumienie, które ma wesprzeć polski region w dekarboznizacji. Umowę o współpracy podpisał Brian Seeberg, dyrektor generalny ProjectZero; Krzysztof Maj, członek sejmiku województwa; oraz Maciej Zathey, dyrektor Instytutu Rozwoju Regionalnego.

ProjectZero jako publiczno-prywatna inicjatywa został założony w Sønderborg w 2007 r. i od tego czasu do końca 2022 r., mieszkańcy, przedsiębiorstwa i instytucje z tego obszaru wspólnie ograniczyły emisję CO2 o 57 procent. Silne lokalne zaangażowania i współpraca to siły napędowe ProjectZero, dzięki którym w 2022 roku Miedzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) w osobie dr Faith Birol uznała duński obszar za  „globalną stolicą efektywności energetycznej”.

Ich przepis na zieloną i opłacalną transformację składa się z trzech składników. Po pierwsze efektywność energetyczna, w tym dążenie do zmniejszania zapotrzebowania na energię poprzez jej oszczędzanie. Jak wskazuje przesłanie ProjectZero: najbardziej ekologiczna energia jest ta, której nie zużywamy. Elektryfikacja, z tym, że wymaga ona znacznego zużycia energii elektrycznej i tylko zapewniając płynną współpracę pomiędzy elementami systemu, można zoptymalizować równowagę pomiędzy produkcją i użytkowaniem, stąd drugi krok.
Czyli po drugie sprzężenie sektorów, spójny system energetyczny w którym energię ponownie wykorzystujemy. Celem inicjatywy jest sieć ciepłownicza, która jest całkowicie neutralna pod względem emisji CO2. Stawiają cel, aby za pięć lat 40% energii ciepłowniczej pochodziło z nadwyżki ciepła. Łączenie sektorów ma na celu poprawę efektywności poprzez najlepsze możliwe wykorzystanie przepływów energii między sektorami. Obszar Sønderborg wspólnie rozwija zintegrowany system energetyczny obejmujący różne sektory. Dzięki temu mogą zoptymalizować wykorzystanie nadmiaru ciepła poprzez włączenie go do sieci ciepłowniczej. Obecnie zaopatrzenie w ciepło na terenie Sønderborg zapewnia 3 dostawców, każdy z własną siecią. Dostawcy pracują jednak nad połączeniem i cyfryzacją trzech sieci, aby mogli optymalnie wykorzystać system ciepłowniczy. Na przykład, aby wprowadzić ciepło pochodzące z recyklingu z przemysłu i elektrowni Power-to-X do sieci ciepłowniczej.
Po trzecie nacisk na wytwarzanie energii w sposób ekologiczny poprzez inwestowanie w odnawialne źródła energii. W rejonie Sønderborg od końca 2022 roku są dwie biogazownie. Poczynione są też inwestycje w farmy fotowoltaiczne oraz farmę wiatrową, ta gruga będzie w stanie wyprodukować 160 MW zielonej energii, co odpowiada zasileniu 140 000 gospodarstw domowych.
Ważną rolę w ProjectZero odgrywają też oczyszczalnie ścieków, ponieważ możliwe jest pobranie ciepła ze ścieków i przekazanie go do sieci ciepłowniczej. Będą one mogły być też wykorzystywane w instalacji Power-to-X, stając się w ten sposób zasobem, który również w dużym stopniu przyczynia się do łączenia sektorów obszaru.

Samobilansowanie się energetycznie, szanowanie energii i odzysk energii z odpadów

W ProjectZero niemal 75 osób pracuje w grupach roboczych, nieustannie dzieląc się między sobą doświadczeniami. Społecznośc wzajemnie się inspiruje do działań w trosce o środowisko i w potrzebie obniżenia kosztów zużywanej energii. Przykłady takich działań regularnie są publikowane na stronie projektu: Meet our green citizens and businesses. Wśród poczynionych kroków wymieniają m.in.: wymianę przez społeczność kotłów gazowych na ekologiczne alternatywy i zmianę zachowań w konsumowaniu energii prowadzących do zmniejszenie jej zużycia. Innymi działaniami są wspomniane już wykorzystywanie nadwyżek ciepła przez lokalne firmy oraz zaangażowanie przedsiębiorstw użyteczności publicznej.

Silne lokalne zaangażowanie i współpraca

Więcej o poszczególnych inicjatywach ProjectZero tutaj: See what others have done to get closer to zero Wszyscy członkowie inicjatywy pracują nad stworzeniem najbardziej ekologicznych rozwiązań na przyszłość aby uczynić region rozwojowym i atrakcyjniejszym dla nowych inwestycji. Bowiem we współpracy i zmianie podejścia do wytwarzania ale i konsumpcji energii widzą klucz do osiągnięcia zerowej emisji netto.

Współpracy duńsko-polskiej ciąg dalszy

O współpracy Danii i Polski pisaliśmy także w artykule: Wykorzystanie ciepła odpadowego z warszawskiego metra. Warto nadmienić, że przy okazji ostatniej wizyty króla Danii podpisano także inne memoranda. 

Oba kraje zacieśniły współpracę i podpisali wspólne oświadczenie podkreślające ich wspólne zaangażowanie na rzecz rozwoju przystępnych cenowo, zrównoważonych i bezpiecznych źródeł energii. Podpisali je Paulina Hennig-Kloska, Ministerster Klimatu i Środowiska oraz duński minister Lars Aagaard. 

Poprawa efektywności energetycznej ma charakter horyzontalny i przynosi pozytywne efekty we wszystkich sektorach gospodarki, przyczyniając się do wzmocnienia jej konkurencyjności i ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Działania te przynoszą realne efekty w postaci redukcji kosztów zużycia energii, ograniczając poziom narażenia na ubóstwo energetyczne, ale także przyczyniają się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń. Z tego względu Polska popiera potrzebę wzmocnienia wysiłków na rzecz poprawy efektywności energetycznej – powiedziała Paulina Hennig-Kloska


Następnie Danfoss, Better Energy i Ennogie Solar Group nawiązały współpracę z Champions Park Development. Podpisano protokół ustaleń w sprawie inicjatywy na rzecz rozwoju obszarów miejskich zatytułowanej „Champions Park – Powered by Denmark” w Warszawie.


Również firma Vestas pokazała silną więź między naszymi krajami. 2 lutego król Danii Fryderyk X oraz przedstawiciele polskiego i duńskiego rządu gościli na Ostrowie Brdowskim w Szczecinie, gdzie odbyła ceremonia wmurowania kamienia węgielnego pod budowę pierwszej w Polsce fabryki duńskiej firmy Vestas, która ma produkować gondole dla morskich turbin wiatrowych. Celem Polski jest instalacja 18 GW morskiej energetyki wiatrowej do 2040 r.

 

 

 

 

 

Źródło:
projectzero.dk

www.gov.pl/web/klimat

Zdjęcie:
projectzero.dk