Współpraca przy wspieraniu innowacji w energetyce była głównym tematem rozmowy Prezesa NFOŚiGW, Michała Chorowskiego oraz Dyrektora NCBR, Wojciecha Kamienieckiego, na panelu prowadzonym przez Krzysztofa Hellera w trakcie III Forum Energetyki Rozproszonej. Zapraszamy do lektury zapisu z rozmowy.

W trakcie dyskusji jako pierwszy głos zabrał Wojciech Kamieniecki. Omówił on model funkcjonowania zamówionych przez NCBR ośmiu projektów związanych z transformacją energetyczną. Mają służyć one wytwarzaniu energii elektrycznej, magazynowaniu ciepła i chłodu, skutecznej wentylacji czy gospodarce wodnej. Ich wykonawcy otrzymują pełne finansowanie kosztów projektu.

Całe zamówienie poprzedzane jest dialogiem technicznym z wykonawcami, w którym zderzamy to, co chcielibyśmy osiągnąć, z tym, co deklarują nam wykonawcy. Potem sam tryb zamówienia ma charakter konkursowy,  wieloetapowy mamy  zamówienie  dotyczące  studium  wykonalności,  w  drugim  etapie dotyczące  projektu  technicznego,  potem  jakieś  makiety,  jeżeli  jest  to  skomplikowana  instalacja,  i  na koniec  dochodzimy  do  demonstratora.  Tutaj  kończy  się  rola  NCBiR. 

- mówił Dyrektor NCBR Wojciech Kamieniecki. 

W ramach omawianego programu NCBR weszło we współpracę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Fundusz zgłasza NCBR zapotrzebowanie na określone rozwiązania i innowacje oraz wspiera proces ich wdrożenia.

Nasze podejście jest następujące: chcielibyśmy mieć, na przykład, magazyn wodoru, ale przy założeniu, że gęstość energii na kilogram tego magazynu byłaby nie mniejsza niż X, a koszt byłby nie większy niż Y. Takie „zamówione” wyzwanie stawia NCBR polskim zespołom badawczo-rozwojowym. Selekcja najlepszych rozwiązań odbywa się metodą tzw. lejka – czyli poprzez przechodzenie do kolejnych etapów postępowania coraz mniejszej liczby najbardziej perspektywicznych projektów. Gdy taki magazyn już się pojawia, a my możemy go potraktować jako innowację na poziomie TRL 9, czyli jako gotową do wdrożenia, to jako NFOŚiGW możemy poprzez inwestycje budować system, nie wprowadzając do niego dodatkowych ryzyk wynikających z niesprawdzonych elementów.  

- tłumaczył strategię instytucji Prezes NFOŚiGW, Michał Chorowski.

Prezes Chorowski zauważył również, że projektowane rozwiązania opierają się na jednym rodzaju innowacji: produktowej lub procesowej. Obniża to ryzyko niepowodzenia, które pojawia się, gdy innowacja realizowana jest jednocześnie na obu poziomach: produktu - wyrobu lub usługi oraz procesu - metody produkcji lub dostawy.

Chciałbym zwrócić uwagę na dwie ważne rzeczy. Pierwsza to inny sposób wspierania innowacyjności, niż to się zwykle kojarzy z NCBR. Tutaj nie mamy do czynienia z wynalazcą, który przychodzi z jakimś pomysłem i dostaje dotacje. Tutaj mamy do czynienia ze sprecyzowaniem, właśnie ze strony NFOŚ-iu lub innych podmiotów, konkretnych potrzeb. Następnie dochodzi do wieloetapowego wypracowania rozwiązań w elastycznej procedurze, zupełnie niekojarzonej z zamówieniami publicznymi. Wypracowane w ten sposób rozwiązania mają pracować, a jak nie będą pracowały, to nie zostanie za nie zapłacone. Motywacja jest prosta.

- podsumował prowadzący rozmowę Krzysztof Heller, członek Rady Naukowej NCBR.

W dalszej części dyskusji rozmówcy podnosili także wątek współpracy NCBR z Bankiem Ochrony Środowiska i Urzędem Nadzoru Budowlanego oraz dofinansowań do mikroinstalacji fotowoltaicznych w ramach programu "Mój prąd". 

III Forum Energetyki Rozproszonej odbyło się 25 czerwca 2021 roku w Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. 

Z zapisem całej rozmowy można zapoznać się tutaj.